TOPLA.ÇARPIM (SUMPRODUCT) Formülünün Detaylı Anlatımı

Amaç:
Belirtilen aralıklardaki sayıları çarpar ve sonuçları toplar. Ancak yalnızca çarpma-toplama değil, koşullu toplama, koşullu sayma ve çok boyutlu hesaplamalar için de kullanılır.

Türkçe ad: TOPLA.ÇARPIM | İngilizce ad: SUMPRODUCT
Sözdizimi (TR):
=TOPLA.ÇARPIM(Dizi1; [Dizi2]; …)

Sözdizimi (EN):
=SUMPRODUCT(array1, [array2], …)

Özellikler

• Temel işlevi: Dizi1’in her elemanıyla Dizi2’nin her elemanını çarpar, ardından toplamını verir.
• Tek dizi kullanılırsa, sadece toplam alır (TOPLA gibi).
• Çok esnek: Mantıksal ifadelerle birlikte kullanıldığında koşullu sayma ve koşullu toplama fonksiyonu gibi çalışır.
• Karmaşık koşulları tek formülde çözebilir.
• Argüman ayırıcı Türkçe Excel’de ; olur.

Örnek Veri (A1:D6)

Örnekler

1) Basit çarpım ve toplam
=TOPLA.ÇARPIM({2;3;4}; {10;20;30}) → (2×10 + 3×20 + 4×30) = 200

2) “Elma” satış toplamı (koşullu toplama gibi)
=TOPLA.ÇARPIM((B2:B6="Elma")*(D2:D6)) → 120 + 90 + 150 = 360

3) “Elma” ve “Satış >100” toplamı
=TOPLA.ÇARPIM((B2:B6="Elma")*(D2:D6>100)*(D2:D6)) → 120 + 150 = 270

4) Tarihi 01.01.2024 sonrası + Bölge Ege toplamı
=TOPLA.ÇARPIM((A2:A6>=TARİH(2024;1;1))*(C2:C6="Ege")*(D2:D6)) → 120 + 60 = 180

5) Koşullu sayma (EĞERSAY alternatifi)
=TOPLA.ÇARPIM((B2:B6="Elma")*(C2:C6="Marm.")) → 1

Sık Hatalar

• Dizi boyut uyuşmazlığı: Çarpılan dizilerin boyutları aynı olmalı.
• Mantıksal ifadeyi unutmak: (B2:B6="Elma") gibi ifadeler yazılmazsa koşul uygulanmaz.
• Büyük veri setlerinde performans sorunu: Çok karmaşık dizi çarpımları Excel’i yavaşlatabilir.
• Yeni fonksiyonlarla karışıklık: Aslında ÇOKEĞERSAY / ÇOKETOPLA ile yapılabilecek işlemleri de yapar ama daha esnektir.